Sheryl Sandberg thành công, một phần nhờ kỹ năng mềm là hòa đồng với mọi người - Ảnh: Telegraph

Tại một doanh nghiệp nhỏ, chỉ với mẩu quảng cáo khiêm tốn tìm một vị trí thấp, đã nhận được hàng trăm hồ sơ. Nhưng, họ sớm thất vọng vì hầu hết cử nhân mới ra trường hạng cao lại viết sai chính tả, hoặc sao chép lộ liễu từ những mẫu đơn xin việc sẵn có. Cuối cùng, họ phải nhờ Sara, con gái 17 tuổi của chị lao công trong văn phòng. Sara đến từ nước nghèo Zimbabwe hai năm trước, vốn tiếng Anh ít ỏi. Tuy nhiên, sự duyên dáng, lịch thiệp của Sara đã làm khách hàng hài lòng, cũng như sự hòa đồng làm mọi người yêu mến cô. Sara được chọn làm việc chính thức.

Các nhà xã hội học giải thích, điều tạo ra sự khác biệt giữa Sara và Jane chính là những kỹ năng mềm như đúng giờ, linh hoạt, giao tiếp tốt và hợp tác tốt với đồng nghiệp. Kỹ năng này rất khó xác định, trong khi các chủ doanh nghiệp ngày càng cần khi tuyển dụng nhân viên, thay vì chỉ nhìn vào kết quả của những kỳ thi hay bằng cấp.

Trong khi 737.000 người trẻ, tức gần 17% dân số Anh ở độ tuổi 16-24 thất nghiệp, thì 54% doanh nghiệp lại than phiền họ không thể kiếm được người thích hợp. Các nhà xã hội học lý giải thế hệ Y thiếu hẳn kỹ năng mềm để giao tiếp, hòa nhập, để tự tin và biết kiềm chế. Lớp trẻ có thể thông thạo nhiều thứ tiếng và tính nhẩm rất nhanh, nhưng họ quên rằng, điều này đã có máy móc thay thế, thậm chí chúng làm tốt hơn. Nhà xã hội học Richard Florida cho biết: “Sự phát triển kinh tế không phải nhờ vào kỹ thuật. Điều làm con người độc đáo, khác biệt chính là sự sáng tạo”.

Các nhà kinh tế dự đoán, tương lai gần nguồn nhân lực sẽ chia thành hai lối rẽ riêng biệt: một số là những người rất thành thạo kỹ thuật và nguồn thứ hai là những người có uy tín, sáng tạo mà sự lịch thiệp của họ làm nhiều người thích hợp tác. Đó là những kỹ năng mà máy tính chưa thể   thay thế.

Sheryl Sandberg thành công, một phần nhờ kỹ năng mềm là hòa đồng với mọi người - Ảnh: Telegraph

Việc Sheryl Sandberg, giám đốc điều hành Facebook thăng tiến như “tên bắn” là ví dụ điển hình cho thấy tầm quan trọng của kỹ năng mềm. “Cô ấy trẻ, rất giỏi, xinh đẹp, nhưng nổi bật hơn cả là cô ấy hòa đồng với mọi người” - sếp đầu tiên của cô, nhà kinh tế học Lant Pritchett    tiết lộ.

Theo giám đốc Jimmy Beale, công ty tư vấn và huấn luyện các nghi thức xã giao “The English Manners”, nhu cầu đào tạo đến từ các thị trường kinh tế đang nổi lên như Ấn Độ, Trung Quốc ngày càng cao. “Người trẻ tại các nước này sở hữu rất nhiều bằng cấp, nhưng để cạnh tranh toàn cầu, họ cần thêm kỹ năng giao tiếp.

Trước đây, những kỹ năng này thường được giáo dục trong gia đình, như trẻ em được nhắc nhở nói lời cảm ơn, xin lỗi. Hiện nay, chúng ta có quá ít thời gian dành cho gia đình, và từng thế hệ trôi qua, chúng đã bị xem nhẹ”.

Một bài viết trên tờ Harvard Business Review than thở, phần đông thế hệ Y gắn tai nghe để bắt kịp... mạng xã hội, trong khi làm ngơ hoạt động khác của văn phòng. “Các mối quan hệ công việc được xây dựng không phải qua email hay mạng xã hội, bạn cần ra ngoài và gặp gỡ”. “Có 50 đến 70% giao tiếp được thể hiện bằng ngôn ngữ cơ thể, vì thế, nếu chỉ giao tiếp trên mạng xã hội, bạn không thể xây dựng mối quan hệ khách hàng cụ thể”, Julia Hobsbawn, giáo sư của trường kinh tế Cass đồng tình.

Thế hệ Y cần nhiều hỗ trợ để nâng cao kỹ năng mềm, bên cạnh đó, thế hệ X cần hòa hợp với họ. Jimmy Beale giải thích: “Điều này không có nghĩa thế hệ trẻ hoàn toàn vô dụng. Sự thiếu thông cảm giữa hai thế hệ tạo ra sự cách biệt. Các giá trị của thế hệ này chưa chắc hơn hẳn thế hệ khác. Đôi bên cần nỗ lực để tìm tiếng nói chung”.

Theo Phan Quỳnh Dao(Theo Telegraph/Phụ nữ Online)

Từ góc nhìn của những người từng làm việc trong lĩnh vực game, hiện là giảng viên thiết kế game và truyền thông tương tác, chúng tôi thấy rằng, trở ngại lớn mà các nhà lập trình game Việt Nam phải vượt qua là “tư duy sản xuất”. 

Kết quả từ 32 cuộc phỏng vấn của LacBird với đại diện các studio game từ quy mô nhỏ đến trung bình tại Hà Nội và TP.HCM cho thấy, hầu hết các nhà thiết kế gặp khó khăn ở giai đoạn hình thành ý tưởng ban đầu. Do vậy, họ có xu hướng tìm kiếm các game được tải nhiều, bán chạy trên các kho ứng dụng và dành nhiều thời gian, tài chính để sao chép các sản phẩm này, thậm chí nhân bản chúng và chỉ thay đổi đồ họa, âm thanh.

“Tư duy sản xuất” này là hậu quả của việc đi theo lối mòn của các doanh nghiệp gia công phần mềm, làm giảm khả năng đổi mới, sáng tạo. Nếu muốn ngành thiết kế game Việt đứng vững và trở thành một phần của ngành công nghiệp game toàn cầu, cũng như tạo ra được các game độc đáo, chúng ta cần chuyển “tư duy sản xuất” thành “tư duy thiết kế sáng tạo”. “Thiết kế” ở đây bao hàm tư duy sáng tạo, lên ý tưởng, quá trình tưởng tượng và lập kế hoạch, giải quyết vấn đề, tư duy phản biện và phân tích, nghiên cứu và đánh giá, nghệ thuật, khoa học và công nghệ.

Chú trọng đào tạo bài bản nhân lực thiết kế game

Ngành game Việt Nam có tiềm năng trở thành trụ cột hàng đầu của nền kinh tế kỹ thuật số và có thể xây dựng vị thế nổi trội trên thị trường game toàn cầu. Song để làm được điều này, Việt Nam cần chú trọng đầu tư vào việc tạo ra những nhà thiết kế game được đào tạo bài bản, với đầy đủ kỹ năng cần thiết và khả năng thích ứng với công nghệ đang phát triển cùng xu hướng thị trường.

Đại học RMIT đã đưa vào giảng dạy chương trình Cử nhân Thiết kế game tại Việt Nam từ năm 2022. Với chương trình này, trường định hướng đào tạo ra những nhà thiết kế game với các kỹ năng cần thiết như lên ý tưởng, tư duy thiết kế, phân tích phản biện, giải quyết vấn đề, nghiên cứu, dẫn dắt cốt truyện, thiết kế màn chơi, thiết kế hệ thống, sáng tạo nội dung, xây dựng nguyên mẫu sản phẩm, cân bằng gameplay, kiểm thử sản phẩm… Trong đó, một trong những mục tiêu chính là giáo dục cho sinh viên cần và phải biết sáng tạo, đặt mình vào vị trí người dùng, người chơi để tạo ra sản phẩm phù hợp.

Từ kinh nghiệm triển khai ngành thiết kế game tại RMIT Việt Nam, chúng tôi thấy rằng cũng như các ngành học khác, trọng tâm của ngành là tạo ra tác động tích cực đến xã hội. Vì thế, cần giảng dạy, nghiên cứu và tạo ra những game nghiêm túc, có tác động tích cực đến xã hội và cộng đồng địa phương như game phục vụ mục đích giáo dục và chăm sóc sức khỏe, game mô phỏng, game phục vụ mục đích thiện nguyện, game kể chuyện bằng hình ảnh.

Chương trình đào tạo về thiết kế game là sự kết hợp giữa các môn học lý thuyết và kỹ thuật. Hoạt động nghiên cứu cần được khuyến khích trong mỗi môn học. Cùng với đó, cần tổ chức các buổi học trong studio, nơi sinh viên có thể suy nghĩ và thiết kế trong một không gian làm việc sáng tạo chuyên nghiệp, đồng thời phát triển các kỹ năng làm việc nhóm. Các sinh viên nên được dạy kết hợp các kỹ năng lập trình game để có khả năng thiết kế và lập trình game của riêng mình – tạo điều kiện để các em trở thành doanh nhân khởi nghiệp trong ngành game.

Việt Nam đang thiếu vắng các chương trình đào tạo chuẩn về ngành game

Tuy nhiên, hiện nay, tình trạng đơn thuốc kê tay vẫn còn tồn tại, thậm chí nhiều đơn thuốc khiến bệnh nhân, dược sĩ không thể đọc được. 

Để phản ánh vấn đề này, VietNamNet tạo diễn đàn Vì sao cần "xóa sổ" đơn thuốc viết tay không ai đọc được của bác sĩ. 

Xem các bài khác của diễn đàn:

Bao giờ hết cảnh không đọc được chữ bác sĩ trên đơn thuốc?

Cần xử phạt bác sĩ viết đơn thuốc không ai đọc được